Gesprekswijzer bij telefonische consulten tijdens coronapandemie

Een telefonisch consult met patiënten heeft een andere dynamiek dan wanneer patiënten fysiek op het spreekuur zijn. Dit geeft soms moeilijkheden.

Hierbij geven wij een aantal suggesties voor het telefonisch gesprek met Ketenzorgpatiënten. Jij kent je patiënten het beste. Je kunt er daarom uithalen wat voor jullie van toepassing is. Uiteraard kun je ook de controlevragen uit Coordinate volgen. Besteed voldoende aandacht aan het algemeen welbevinden, ga dus “het andere gesprek” voeren. Advanced Care Planning (ACP) en het bespreken van een eventuele ziekenhuisopname of IC-opname door Covid19, is ook van belang. Advies is te starten met de meest kwetsbare ketenzorgpatiënten. Je kunt deze patiënten vinden met behulp van het zorginhoudelijk rapport van VH Insight. Zo kun je zien wie er niet goed zijn ingesteld.

Algemene vragen, denk aan:

Hoe gaat het met u in deze tijd?
Lukt het u nog om uw boodschappen te halen? En heeft u voldoende medicijnen in huis?
Heeft u hulp nodig? Zo ja, van wie?
Waar beleeft u juist in deze tijd plezier aan?
Bent u weleens eenzaam of angstig?
Bij patiënten die werken, kun je vragen naar: stress, spanningen i.v.m. thuiswerken, kinderen die thuis zijn, verlies van baan, financiële problemen, enz.

Astma en COPD specifieke vragen, denk aan:

Hoe ziet uw dag er nu uit? Met als aandachtspunten:

bewegen (hometrainer, rondjes in de tuin, oefeningen voor tv)
gebruik medicatie
angst, eenzaamheid
moeheid, klachten, beperkingen.
Welke klachten horen normaal bij uw astma of COPD? Voelt het nu anders? Benauwder? Verwijs naar de huisarts zonodig, zie standpunt CAHAG 31 maart 2020.
Stuur van tevoren een ACQ- of CCQ-vragenlijst en MRC toe (liefst digitaal!) en vraag de patiënt deze in te vullen.
Vul samen het longaanval actieplan van REDUX of Longfonds in. Zorg ervoor dat de patiënt goed zijn klachten monitort en weet wat hij moet doen om een verslechtering te voorkomen.
Vraag naar het roken: een crisis is soms een aanleiding om weer te gaan roken. Probeer dit te voorkomen met goede tips.
Via beeldbellen kun je vragen of de patiënt je wil laten zien hoe hij inhaleert. Anders verwijs je de patiënt naar www.inhalatorgebruik.nl

DM2 specifieke vragen, denk aan:

Hypo/hyper klachten? Zo ja, welke klachten en wanneer? Is er ook een verklaring voor deze klachten?
Waar wordt insuline gespoten en hoe? Vraag ook of rotatie van spuitplaatsen wordt gedaan. Vragen of er ook blauwe plekken zijn, etc.
Benauwdheid/vermoeidheid/kortademig/pijn op de borst/hoofdpijn/dikke enkels?
Last van de voeten of ogen? Zo ja, welke klachten (bijvoorbeeld pijn in de benen tijdens het wandelen)? Vraag ook naar wondjes.
Hoe is het rookgedrag en alcoholgebruik?
Algehele verzorging, mondverzorging.
Bloeddruk, als de patiënt zelf de bloeddruk kan meten.
Gewicht, als de patiënt thuis kan wegen.
Dagcurves, nuchtere glucosewaarde als de patiënt thuis glucose kan meten.
Bespreken eventuele labuitslagen
Gesprek samenvatten, dit per mail nasturen en een nieuwe controleafspraak maken.

CVRM

Wij adviseren je te starten met de patiënten met comorbiditeit, allereerst de HZV groep, daarna de patiënten met ook chronische nierschade / COPD / DM2. Let daarbij op de tensie en daarna op verminderde nierfunctie. Als deze groepen in beeld zijn, kan je de andere patiënten gaan benaderen. Je kunt ook hierbij het zorginhoudelijk rapport van Insight VH gebruiken om de meest kwetsbare patiënten te vinden.

Bij stabiele patiënten kun je de labcontroles uitstellen. Bij niet-stabiele waardes wel bloed laten prikken volgens het protocol. Let met name ook op de nierfunctie en elektrolyten bij gebruik van medicatie. Cholesterol hoeft niet nuchter geprikt te worden.

Benadruk bij het gebruik van ACE-remmers dat patiënt hier niet mee moeten stoppen. In de media wordt dit soms genoemd dat ACE-remmers schadelijk zouden zijn, hier is echter geen wetenschappelijk bewijs voor.

CVRM specifieke vragen, denk aan:

Heeft u nu klachten?
Zo ja, welke klachten?
Heeft u last van benauwdheid/ vermoeidheid/ pijn op de borst/ hoofdpijn?
Wat is uw dagindeling op dit moment? Vragen naar beweging, rust-/ slaappatroon en eetpatroon.
Bespreken van labuitslagen
Gesprek samenvatten, dit per mail nasturen en een nieuwe controleafspraak maken

Feiten en adviezen omtrent corona bij chronische patiënten:

Advanced Care Planning voor kwetsbare patiënten

Tijdens telefonische Ketenzorgconsulten besteden veel POH’s ook aandacht aan ACP. Dit levert mooie gesprekken op. Stem met de huisarts af of jullie dit beleid gaan uitvoeren en wie de patiënten gaat bellen. Vind je het moeilijk, omdat je bijvoorbeeld nog geen ervaring heb met dit soort gesprekken, oefen dan eerst met een collega via de telefoon. Dan ben je beter voorbereid.

Tips:

Introduceer het onderwerp aan het begin van je gesprek zorgvuldig, geef aan waarom je hier juist nu naar vraagt. Vraag of de patiënt hier met je over wil praten en of dit moment past.
Geef aan dat wanneer de patiënt een duidelijke behandelwens heeft (wel of geen opname in ziekenhuis en/of op de IC) het belangrijk is dat de huisarts en de arts van de Dokterswacht hiervan op de hoogte zijn.
Geef aan dat er niet direct een keuze gemaakt hoeft te worden: “U hoeft niet direct hier een gedachte bij te hebben. Denk er rustig over na en bespreek het eventueel met een naaste”.
Benadruk dat een opname op de IC een medische beslissing is. Dus wanneer de patiënt een uitdrukkelijke wens heeft om opgenomen te worden, kan de arts alsnog beslissen dat dit niet mogelijk is.
Er kunnen in dit gesprek ook wensen worden geuit over wel of niet reanimeren. Leg dit gesprek vast onder de ICPC code A20
Informeer de Dokterswacht via het WebHis en/of zet het LSP open.
Plan een vervolggesprek met de huisarts als de patiënt dat wil.

Voor een uitgebreider handreiking zie ACP tijdens de coronapandemie.

Wil jij de gesprekswijzer uitprinten, klik hier