Medicamenteus beleid

Lees voor

Instelfase

 

Astma

Bij de medicamenteuze behandeling van astma wordt het stappenplan gevolgd van de NHG-standaard. Het stappenplan is in 2020 gewijzigd. Het belangrijkste is het terugdringen van het overgebruik van SABA (kortwerkende Beta-antagonisten) bij astma. Bij stap 1 kan nu de keuze gemaakt worden tussen alleen SABA zo nodig* of lage dosis ICS-formoterol zo nodig* bij klachten, of meteen stap 2: ICS 2dd of ICS-formoterol. 

Alleen de patiënten die niet goed ingeregeld zijn, d.w.z. overgebruik SABA, niet therapietrouw, worden binnen de keten behandeld. De patiënten die in de keten zijn geïncludeerd, hebben een indicatie voor inhalatiecorticosteroiden (ICS). 

Keuze toedieningsvorm inhalatiemedicatie:

  • De middelen binnen de meeste geneesmiddelgroepen zijn over het algemeen gelijkwaardig voor wat betreft effectiviteit, veiligheid, bijwerkingen, gebruiksgemak (doseerfrequentie) en toepasbaarheid (zie de toelichting bij de afzonderlijke medicatiestappen NHG).
  • Doe ervaring op met een beperkt aantal inhalatoren (aerosolen en bijvoorbeeld 2 verschillende poederinhalatoren). 
  • Zorg voor een demonstratiemodel van deze inhalatoren in de praktijk, om zo een keuze te maken voor een inhalatortype.
  • Kies in overleg met de patiënt een toedieningsvorm waar de patiënt goed mee kan omgaan.

Handige links:


COPD

Met kort- en langwerkende luchtwegverwijders worden klachten en longaanvallen symptomatisch behandeld. Deze middelen hebben geen effect op het beloop van de geleidelijke afname van de longfunctie (FEV1). Bij lichte ziektelast kan ook ‘zo nodig’ medicatie geadviseerd worden als de klachten erger worden.

Overweeg het toevoegen van inhalatiecorticosteroïden (ICS) voor één jaar alleen bij patiënten met frequente ernstige longaanval (twee of meer kuren prednisolon of een antibioticum of ziekenhuisopname in verband met COPD per jaar) ondanks onderhoudsbehandeling met een langwerkende en kortwerkende luchtwegverwijder(s) (tabel 6 NHG-standaard). Bij een afname van het aantal longaanvallen gedurende dit jaar , gemeten aan het aantal kuren prednisolon of een antibioticum of ziekenhuisopnamen in verband met COPD, wordt de behandeling met ICS voortgezet.  Staak de ICS als het aantal longaanvallen in één jaar niet duidelijk afneemt of als er gedurende een langere periode (twee jaar) geen longaanvallen meer zijn. Het risico op een pneumonie is namelijk bij gebruik van ICS vergroot.

Wanneer iemand 2 of meer longaanvallen heeft gehad is dit ook een reden tot verwijzing naar de longarts.

Handige links: